Είδος καρχαρία 80 εκατομμυρίων ετών που βρέθηκαν στα ανοιχτά της Πορτογαλίας
Από ταινίες μέχρι βιβλία και τηλεοπτικές εκπομπές, οι καρχαρίες έχουν αιχμαλωτίσει το μυαλό των ανθρώπων. Έχουν μια ολόκληρη εβδομάδα αφιερωμένη στο να δείξουν πώς είναι και τέρας και φύση. Αντιπροσωπεύουν την άγρια και χαοτική φύση του βαθέως ωκεανού και προκαλούν φόβο στους ανθρώπους που τα σκέφτονται.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι καρχαρίες είναι πολύ ήμεροι σε σύγκριση με άλλους δολοφόνους του φυσικού κόσμου. Κυνηγούν το θήραμά τους και γενικά αποφεύγουν την ανθρώπινη επαφή εκτός και αν προκληθούν ή πυροδοτηθούν, κάτι που δεν συμβαίνει πολύ. Κατά μέσο όρο, οι καρχαρίες αναφέρεται ότι επιτίθενται στους ανθρώπους περίπου 70 φορές ή περισσότερες κάθε χρόνο. Το 2011, μόνο 11 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε επίθεση καρχαρία. Πιο εντυπωσιακό είναι ότι υπολογίζεται ότι οι άνθρωποι σκοτώνουν πάνω από 100 εκατομμύρια καρχαρίες κάθε χρόνο. Αυτό κάνει τις επιθέσεις των καρχαριών στους ανθρώπους να φαίνονται μικροσκοπικές σε σύγκριση με τις επιπτώσεις που έχουν οι άνθρωποι στους καρχαρίες. Η εικόνα που έχουμε για τους καρχαρίες έρχεται σε αντίθεση με την πραγματικότητά τους και είναι κάτι που πρέπει να αλλάξουμε.
Καθώς συναντάμε άλλα είδη καρχαριών, μερικά από τα οποία είναι εξαιρετικά σπάνια, γίνεται όλο και πιο σημαντικό να τους μαθαίνουμε και να τους κατανοούμε αντί να τους κυνηγάμε για φαγητό, αθλητισμό ή κατά λάθος. Πρόσφατα, ένα πολύ παλιό και πολύ σπάνιο είδος καρχαρία εντοπίστηκε στις ακτές της Πορτογαλίας. Ονομάζεται frilled shark, θεωρείται προϊστορικό είδος επειδή το είδος υπάρχει εδώ και περίπου 80 εκατομμύρια χρόνια. Για να το θέσουμε σε προοπτική, οι σύγχρονοι άνθρωποι υπάρχουν μόνο εδώ και 200.000 χρόνια.
Η ιστορία των καρχαριών
Υπάρχουν πάνω από 500 είδη καρχαριών σε όλο τον κόσμο. Κατοικούν σε ποικίλα περιβάλλοντα, κυρίως σε αλμυρό νερό. Υπάρχουν μερικοί καρχαρίες του γλυκού νερού που ζουν στα ποτάμια, αλλά είναι επίσης ικανοί να ζουν στο θαλασσινό νερό. Κυμαίνονται από 6,7 ίντσες έως και 40 πόδια. Οι καρχαρίες ανήκουν στην υπερτάξη Selachimorpha και τα απολιθώματα δείχνουν ότι προήλθαν από την Ordovician περίοδο, η οποία ήταν 450–420 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Αυτή ήταν μια εποχή πριν από τα περισσότερα φυτά και τα σπονδυλωτά της γης. Τα εν λόγω απολιθώματα είναι μια τεράστια αφθονία δοντιών από αρχαίους καρχαρίες, επειδή ήταν ικανοί να παράγουν δεκάδες χιλιάδες δόντια κατά τη διάρκεια της ζωής τους και μερικά λέπια. Είναι δύσκολο να αποκτήσουμε πλήρη απολιθώματα καρχαριών γιατί όταν πεθαίνουν, ο σκελετός τους σπάει και διασκορπίζεται στο νερό. Τα αρχαία απολιθώματα καρχαρία μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο ομάδες:το Xenacantida, που εξαφανίστηκε πριν από περίπου 220 εκατομμύρια χρόνια, και το hybodont.
Η Xenacantida κατοικούσε σε περιβάλλοντα γλυκού νερού και ήταν παγκοσμίως ενώ η hybodont ήταν τόσο σε αλμυρό όσο και σε γλυκό νερό. Τώρα, ενώ γενικά υποθέτουμε ότι οι καρχαρίες είναι αυτά τα παλιά και αρχαία είδη που αντιπροσωπεύουν το αρχαίο παρελθόν, η μελέτη του 2014 έδειξε ότι δεν ήταν. Εξετάζοντας ένα καλά διατηρημένο απολίθωμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι καρχαρίες υπέστησαν εκτεταμένη εξέλιξη από τότε που υπήρχαν.
Οι σύγχρονοι καρχαρίες εμφανίστηκαν πριν από περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια μετά την εξαφάνιση ή σχεδόν εξαφάνιση των δύο αρχαίων ομάδων. Αυτό έγινε πριν εξαφανιστούν οι δεινόσαυροι. Οι καρχαρίες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου απέκτησαν μεγάλα μεγέθη, όπως ο μεγαλόδονος. Μια πρώιμη εργασία για τους σύγχρονους καρχαρίες υποδηλώνει ότι μια πληθώρα θηραμάτων γρήγορης κολύμβησης επέτρεψε στους καρχαρίες να πετύχουν λόγω των καρχαριών, οι οποίοι είχαν εξελιχθεί σε γρήγορους, ευκίνητους και μανιώδεις κυνηγούς είχαν τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν αυτές τις νέες πηγές τροφής. Αν και δεν αμφισβητήθηκαν, ωστόσο επικράτησαν. Το τέλος της Κρητιδικής περιόδου, πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια, σηματοδότησε τη μεγάλη καταστροφή που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους και τους υβοδόντες, τον τελευταίο από τους αρχαίους καρχαρίες. Μεταξύ των επιζώντων ήταν οι σύγχρονοι καρχαρίες.
The Frilled Shark
Ο σπάνιος καρχαρίας ανακαλύφθηκε στα ανοικτά των ακτών της Πορτογαλίας από ερευνητές που εργάζονταν σε ένα έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ελαχιστοποίηση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων, που είναι η αλίευση ανεπιθύμητων ψαριών στο εμπορικό ψάρεμα. Ο καρχαρίας ήταν περίπου 5 πόδια και έχει 300 δόντια. Βρήκε 2.000 πόδια κάτω από τη θάλασσα από μηχανότρατες. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ο καρχαρίας είχε κεφάλι σαν φίδι και μακρύ λεπτό σώμα. Οι καρχαρίες είναι εξαιρετικά σπάνιοι επειδή ζουν σε πολύ βαθιά βάθη του ωκεανού, όπου οι άνθρωποι πηγαίνουν σπάνια.
Μία από τις τελευταίες παρατήρηση ενός καρχαρία ήταν το 2007 όταν ένας ψαράς τον είδε. Αυτός ο καρχαρίας μεταφέρθηκε στο θαλάσσιο πάρκο Awashima της Ιαπωνίας, αλλά πέθανε μέσα σε λίγες ώρες αφότου πιάστηκε, επειδή μπορεί να ήταν άρρωστος ή τραυματισμένος με κάποιο τρόπο. Είναι ασυνήθιστο για καρχαρίες να βγαίνουν στην επιφάνεια και μπορεί να το κάνουν αν πεθαίνουν ή είναι άρρωστοι με κάποιο τρόπο. Το μεγαλύτερο μέρος της βιολογίας και της οικολογίας του δεν είναι καλά γνωστά επειδή συνήθως παραμένουν στα βαθιά τους βάθη και δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς.
Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι οι καρχαρίες ανήκουν στην οικογένεια Chlamydoselachus , που περιέχει μόνο 2 υπάρχοντα είδη και μερικά εξαφανισμένα είδη. Τώρα, αυτό είναι ένα σπάνιο είδος που τείνει να αποφεύγει τους ανθρώπους, ώστε να υπάρχουν περισσότερα είδη που δεν έχουν ανακαλυφθεί. Βρίσκονται σε περιοχές του Ατλαντικού και του Ειρηνικού ωκεανού σε μέρη όπως η Νορβηγία, η Σκωτία, η Ιρλανδία, η Ιαπωνία, η Χιλή, η Αυστραλία και πολλές άλλες περιοχές. Έχουν βρεθεί σε βάθος έως και 5.200 πόδια κάτω από τη θάλασσα, κάτι που είναι ασυνήθιστο για κανένα από τα δύο είδη. Το σώμα τους είναι αρκετά διαφορετικό από τους άλλους καρχαρίες επειδή μοιάζουν περισσότερο με χέλια ή φίδια παρά με αυτό που θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα μπορούσε να μοιάζει ένας καρχαρίας. Ο καρχαρίας χρησιμοποιεί τα 300 δόντια του για να τραφεί με καλαμάρια, αποστεωμένα ψάρια και άλλα μικρά θηράματα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι το στομάχι τους είναι συνήθως άδειο, είτε επειδή αφομοιώνουν τα πράγματα γρήγορα είτε επειδή περνούν από διαστήματα που δεν τρώνε.
Οι καρχαρίες αναφέρονται ως ζωντανά απολιθώματα επειδή υπάρχουν εδώ και 80 εκατομμύρια χρόνια, με βάση τα αρχεία απολιθωμάτων. Αυτό είναι μόνο 20 εκατομμύρια χρόνια αφότου άρχισαν να εμφανίζονται οι σύγχρονοι καρχαρίες. Αυτή η οικογένεια καρχαριών επέζησε επίσης από τον θάνατο των δεινοσαύρων και διατήρησε πολλά από τα αρχικά χαρακτηριστικά της, γεγονός που μας δίνει μια σημαντική εικόνα για το πώς συμπεριφέρονταν οι καρχαρίες στο παρελθόν.
Αν και δεν είναι είδος υπό εξαφάνιση, απειλούνται από πράγματα όπως οι μηχανότρατες και η εμπορική αλιεία λόγω της αυξημένης ζήτησης για ψάρια. Δεδομένης της σπανιότητας και της σημασίας τους για την επιστήμη, γίνεται όλο και πιο σημαντικό να κατανοήσουμε και να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να τα μελετάμε.
