Μπορούν τα φυσιολογικά κύτταρα να διαιρούνται όπως τα καρκινικά κύτταρα;

Ναι, εάν μεταλλαχθούν αρκετά ή υποβληθούν σε αρκετές ποσότητες ραδιενεργού υλικού, τα φυσιολογικά κύτταρα μπορεί τελικά να γίνουν καρκινικά κύτταρα και να διαιρεθούν ανώμαλα.

Φανταστείτε ότι ενώ κόβετε λαχανικά, κόβετε κατά λάθος τον εαυτό σας. Στην ιδανική περίπτωση, για να «θεραπεύσει» την πληγή, τα κύτταρα του δέρματος σας θα διαιρούνταν και θα δημιουργούσαν περισσότερα κύτταρα. Τι κάνει όμως αυτά τα κύτταρα να σταματήσουν ή να ξεκινήσουν τη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης; Είναι δυνατόν αυτά τα κύτταρα να συνεχίσουν να διαιρούνται ατελείωτα;

Πώς λειτουργεί η κυτταρική διαίρεση;

Η κυτταρική διαίρεση είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα γονικό κύτταρο διαιρείται για να σχηματίσει δύο ή περισσότερα κύτταρα. Το γονικό κύτταρο είναι αυτό που διαιρείται και τα κύτταρα που προκύπτουν ονομάζονται θυγατρικά κύτταρα. Η κυτταρική διαίρεση συμβαίνει κυρίως με δύο διαφορετικούς τρόπους:

Μίτωση

Μια απεικόνιση της διαδικασίας της μίτωσης:το γονικό κύτταρο διαιρείται σε δύο θυγατρικά κύτταρα, τα οποία είναι αντίγραφα του γονικού κυττάρου. (Photo Credit :Kateryna Kon/ Shutterstock)

Η μίτωση είναι ένας τύπος κυτταρικής διαίρεσης στην οποία το κύτταρο αντιγράφει όλα τα περιεχόμενά του, συμπεριλαμβανομένου του γενετικού υλικού, δηλαδή του DNA. Αυτή η διαίρεση έχει ως αποτέλεσμα τον σχηματισμό δύο θυγατρικών κυττάρων, τα οποία είναι αντίγραφα του γονικού κυττάρου. Στην ιδανική περίπτωση, τα κύτταρα παράγουν σήματα για να σταματήσουν ή να ξεκινήσουν την κυτταρική διαίρεση με βάση το πότε και πού χρειάζονται τα κύτταρα.

Μείωση

Η μείωση είναι μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία σε σύγκριση με την απλή διαίρεση της μίτωσης. Στη μείωση, ο γενετικός αριθμός, (που συνήθως είναι 46) μειώνεται στο μισό για το σπέρμα και τα ωάρια. Ο γενετικός αριθμός μειώνεται στο 23, έτσι ώστε όταν το σπέρμα και τα ωάρια συγχωνευθούν ξανά για να σχηματίσουν ένα έμβρυο, ο συνδυασμός θα επαναφέρει τον γενετικό αριθμό στο 46. Ο γενετικός αριθμός αναφέρεται επίσης ως «αριθμός χρωμοσώματος». Τα χρωμοσώματα φέρουν το γενετικό υλικό μέσα τους και ο αριθμός των χρωμοσωμάτων είναι αντιπροσωπευτικός του αριθμού των χρωμοσωμάτων που βρίσκονται σε ένα κύτταρο του συγκεκριμένου οργανισμού.

Μια μειοτική διαίρεση, που αποτελείται κυρίως από τη διαίρεση του γενετικού υλικού. Το τελικό αποτέλεσμα της διαίρεσης είναι κύτταρα με αριθμό χρωμοσώματος 23. Όταν τα μπλε και πορτοκαλί τελικά προϊόντα συνδυάζονται ξανά, σχηματίζεται ένα μόνο κύτταρο με αριθμό χρωμοσώματος 46, το οποίο στη συνέχεια καταλήγει στο έμβρυο. (Φωτογραφία :Emre Terim/ Shutterstock)

Μείωση είναι η σεξουαλική κυτταρική διαίρεση που λαμβάνει χώρα όταν λαμβάνει χώρα η διαίρεση του γενετικού υλικού. Αυτός ο τύπος διαίρεσης έχει ως αποτέλεσμα το σχηματισμό τεσσάρων θυγατρικών κυττάρων. Αυτά τα θυγατρικά κύτταρα, σε αντίθεση με τη μίτωση, δεν είναι αντίγραφα του γονικού κυττάρου. Οφείλεται σε αυτό το γεγονός ότι η μείωση επιτρέπει τη γενετική παραλλαγή, γνωστή και ως "ανακάτεμα DNA".

Καρκίνος

Ο καρκίνος είναι μια ομάδα σχετικών ασθενειών που περιλαμβάνουν ανώμαλη κυτταρική ανάπτυξη που μπορεί να εισβάλει σε άλλους ιστούς και μέρη του σώματος. Η κυτταρική ανάπτυξη, σε αυτή την περίπτωση, θα συμβεί μέσω της μίτωσης. Η ανεξέλεγκτη και συνεχής κατάσταση των κυττάρων που εκτελούν μίτωση και επομένως επηρεάζουν άλλα κύτταρα είναι γνωστή ως καρκινική κατάσταση. Τα κύτταρα που διαιρούνται ανώμαλα είναι γνωστά ως καρκινικά κύτταρα.

Καλοήθεις (αριστερά) και κακοήθεις (δεξιά) όγκοι. (Φωτογραφία :Pikovit/ Shutterstock)

Λόγω του μεγάλου αριθμού διαιρέσεων, τα κύτταρα που αναπτύσσονται και διαιρούνται ανώμαλα αρχίζουν να αναπτύσσονται σε ένα σύμπλεγμα ή ένα κομμάτι. Αυτό το σύμπλεγμα καρκινικών κυττάρων είναι γνωστό ως όγκος. Υπάρχουν δύο τύποι όγκων - καλοήθεις και κακοήθεις. Οι καλοήθεις όγκοι είναι όγκοι που δεν εξαπλώνονται, ενώ οι κακοήθεις όγκοι είναι όγκοι που εξαπλώνονται σε άλλους ιστούς.

Ποια είναι η διαφορά;

Αν επιστρέψουμε στην ερώτηση που τέθηκε στην αρχή αυτού του άρθρου, είναι πλέον δυνατό να προσθέσουμε μερικά ακόμη στοιχεία στην ερώτηση για να την κάνουμε πιο εκλεπτυσμένη. Είναι δυνατόν τα κανονικά κύτταρα του δέρματος να διαιρούνται ανεξέλεγκτα και να σχηματίζουν όγκους; Πώς διαφέρει η διαίρεση ενός κανονικού κυττάρου από τη διαίρεση ενός καρκινικού κυττάρου;

Η απάντηση έγκειται στην κατανόηση γιατί η καρκινική, ανώμαλη ανάπτυξη συμβαίνει εξαρχής.

Λάθος διαίρεσης

Μερικές φορές κατά τη μίτωση, συμβαίνει ένα λάθος στην αντιγραφή του γενετικού υλικού. Οτιδήποτε κυμαίνεται από ένα κομμάτι γενετικού υλικού που αντιγράφεται δύο φορές έως το γενετικό υλικό που καταστρέφεται μπορεί να οδηγήσει σε αυτό που είναι γνωστό ως μετάλλαξη. Πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον δώδεκα μεταλλάξεις για να μετατραπεί ένα φυσιολογικό κύτταρο σε καρκινικό κύτταρο και συνήθως χρειάζονται χρόνια αργής ανάπτυξης και ανάπτυξης για να σχηματιστεί ένας όγκος με αυτόν τον τρόπο. Εάν ένα λάθος διαίρεσης συμβεί μία ή δύο φορές, το σώμα έχει σχέδια έκτακτης ανάγκης και είναι σε θέση να διορθώσει αυτά τα λάθη.

μόριο DNA με τροποποιημένα γονίδια , Διόρθωση μετάλλαξης με γενετική μηχανική , τρισδιάστατη απεικόνιση - Illustration(nobeastsofierce)s" width="1000" height="750" srcset="https://www.scienceabc.com/wp-content/uploads/2019/08/Double-helix-DNA-molecule-with-modified -genes-Correcting-mutation-by-genetic-engineering-3d-illustration-Illustrationnobeastsofierces.jpg 1000w, https://www.scienceabc.com/wp-content/uploads/2019/08/Double-helix-DNA-molecule- with-modified-genes-Correcting-mutation-by-genetic-engineering-3d-illustration-Illustrationnobeastsofierces-300x225.jpg 300w" sizes="(max-width:1000px) 100vw, 1000px η μονάδα του DNA (γονιδιακό υλικό"> κύτταρο) στη διαδικασία σχηματισμού νέου DNA. (Photo Credit :nobeastsofierce/ Shutterstock)

Εξωτερικές μεταλλάξεις

Τα κύτταρα μπορούν επίσης να υποστούν μεταλλάξεις που προκαλούνται από εξωτερικούς παράγοντες, όπως το κάπνισμα ή η έκθεση σε ραδιενεργά υλικά. Πρόκειται για επαγόμενες μεταλλάξεις, οι οποίες δεν λαμβάνουν χώρα λόγω υπαιτιότητας του κυττάρου. Σε αυτήν την περίπτωση, τα γονίδια καταστρέφονται με την πάροδο του χρόνου, επομένως ο σχηματισμός όγκων και η εξάπλωσή τους είναι ταχύτερη σε σύγκριση με μια μετάλλαξη που προκαλείται από το κύτταρο.

Τα τσιγάρα περιέχουν καπνό, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει μεταλλάξεις στα κύτταρα. Ο καπνός είναι ένας εξωτερικός παράγοντας κυτταρικών μεταλλάξεων. (Φωτογραφία:Stanislaw Mikulski/ Shutterstock)

Κληρονομικές μεταλλάξεις

Κατά καιρούς, πριν από το σχηματισμό ενός εμβρύου, το γενετικό υλικό των θυγατρικών κυττάρων μπορεί να κληρονομήσει τυχόν σφάλματα ή λάθη που υπάρχουν στο μητρικό γενετικό υλικό. Αυτό σημαίνει ότι εάν το γονικό κύτταρο είχε υποστεί μετάλλαξη και στη συνέχεια πραγματοποιήσει μείωση, οι υπάρχουσες μεταλλάξεις θα αντιγραφούν στο γενετικό υλικό των θυγατρικών κυττάρων.

Σε συμπέρασμα

Όπως φαίνεται παραπάνω, η κυτταρική διαίρεση μπορεί να δώσει απαντήσεις σχετικά με το γιατί λαμβάνει χώρα καρκινική και ανώμαλη ανάπτυξη. Επομένως, βλέπουμε ότι ναι, εάν πραγματοποιηθούν αρκετές μεταλλάξεις κατά τη διάρκεια της διαίρεσης για να επουλωθεί μια κοπή, μπορεί να οδηγήσει σε καρκινικά κύτταρα. Ευτυχώς, οι πιθανότητες να συμβούν τόσες πολλές μεταλλάξεις στις καθημερινές δραστηριότητες και την κυτταρική διαίρεση είναι πολύ, πολύ μικρές. Ταυτόχρονα, αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η κυτταρική διαίρεση είναι σχεδόν μια συνεχής διαδικασία στο σώμα μας. Με το ανθρώπινο σώμα που αποτελείται από περίπου 37 τρισεκατομμύρια κύτταρα, δεν είναι αδύνατο να προκύψουν φυσικά μεταλλάξεις στα κύτταρα. Πολλοί άνθρωποι παθαίνουν καρκίνο χωρίς την κατανάλωση καπνού ή χωρίς καμία έκθεση σε ραδιενεργές ουσίες. Το ανθρώπινο σώμα κάνει λάθη, κατά καιρούς, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού περίπλοκων διαδικασιών που χειρίζεται. Αυτή είναι απλώς μια πραγματικότητα που πρέπει να αποδεχτούμε!

Μια κορδέλα ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού. (Φωτογραφία:mything/ Shutterstock)

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ευαισθητοποίηση και η γνώση για μια ασθένεια όπως ο καρκίνος είναι ζωτικής σημασίας στον σημερινό κόσμο. Υπήρξε αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τον καρκίνο στη σύγχρονη εποχή και, δικαίως, όλοι αναγνωρίζουμε ότι, προς το παρόν, αυτή η κατάσταση του σώματος είναι ανίατη.

Ακόμα κι αν το σώμα μας έχει σχέδια έκτακτης ανάγκης, μπορεί να συμβεί οπουδήποτε, είτε προκαλείται άμεσα από εσάς είτε όχι. Ως εκ τούτου, σε περιόδους όπως η δική μας, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσπαθούμε να παραμείνουμε ενημερωμένοι για το θέμα και να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση σχετικά με αυτό.