Χρειάζεται να έχετε νερό, να δείτε αν κάτι είναι οξύ ή αλκαλικό;

Είναι αλήθεια ότι ορισμένες ουσίες απαιτούν νερό για να παρουσιάζουν όξινες ή αλκαλικές ιδιότητες, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντοτε. Το νερό είναι ένας καθολικός διαλύτης και πολλά οξέα και αλκαλικά είναι διαλυτά σε αυτό. Όταν διαλύονται σε νερό, αυτές οι ουσίες διαχωρίζονται σε ιόντα, τα οποία είναι ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια. Η συγκέντρωση αυτών των ιόντων σε διάλυμα καθορίζει εάν το διάλυμα είναι όξινο ή αλκαλικό. Για παράδειγμα, το υδροχλωρικό οξύ (HCl) είναι ένα ισχυρό οξύ και όταν διαλύεται στο νερό, διαχωρίζεται πλήρως σε ιόντα υδρογόνου (Η+) και σε ιόντα χλωριούχου (Cl-). Η υψηλή συγκέντρωση ιόντων υδρογόνου στο διάλυμα το καθιστά όξινο. Από την άλλη πλευρά, το υδροξείδιο του νατρίου (NaOH) είναι ένα ισχυρό αλκάλιο και όταν διαλύεται στο νερό, διαχωρίζεται πλήρως σε ιόντα νατρίου (Na+) και ιόντα υδροξειδίου (ΟΗ-). Η υψηλή συγκέντρωση ιόντων υδροξειδίου στο διάλυμα το καθιστά αλκαλικό.

Υπάρχουν επίσης ορισμένα οξέα και αλκάλια που μπορούν να αντιδράσουν με το νερό για να παράγουν ιόντα υδρογόνου και ιόντα υδροξειδίου. Για παράδειγμα, το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) είναι ένα όξινο οξείδιο και όταν αντιδρά με νερό, σχηματίζει ανθρακικό οξύ (H2CO3). Το καρβονικό οξύ είναι ένα ασθενές οξύ και διαχωρίζεται σε ιόντα υδρογόνου και ιόντα διττανθρακικού άλατος (HCO3-).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει νερό για να δούμε αν κάτι είναι όξινο ή αλκαλικό. Ορισμένα οξέα και αλκαλικά είναι διαβρωτικά και μπορούν να επιτεθούν άμεσα στο δέρμα ή σε άλλα υλικά. Για παράδειγμα, το θειικό οξύ (H2SO4) είναι ένα ισχυρό οξύ και μπορεί να προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα εάν έρχεται σε επαφή με το δέρμα. Το υδροξείδιο του νατρίου είναι ένα ισχυρό αλκάλιο και μπορεί επίσης να προκαλέσει σοβαρές εγκαύματα.

Ως εκ τούτου, ενώ το νερό είναι συχνά απαραίτητο για να παρατηρηθούν οι όξινες ή αλκαλικές ιδιότητες μιας ουσίας, υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις όπου αυτό δεν συμβαίνει.