Γιατί μερικά μικρόβια ζουν στο έντερο σας, ενώ άλλοι δεν το κάνουν;
Γαστρεντερική Φυσιολογία και Βλεννογόνος:
Α) Αντίσταση PH και χολής:Το όξινο περιβάλλον του στομάχου και η παρουσία χολής στο λεπτό έντερο μπορεί να είναι σκληρή για μερικά μικρόβια. Εκείνοι που είναι εξοπλισμένοι με μηχανισμούς ανοχής οξέος ή χολής, όπως ορισμένα είδη Lactobacillus και Bifidobacterium, μπορούν να επιβιώσουν και να αποικίσουν.
β) στρώμα βλεννίνης και γλυκοκάλης:Το στρώμα βλεννογόνου του εντέρου χρησιμεύει ως προστατευτικό φράγμα από ξένες ουσίες και επιβλαβή μικρόβια. Ορισμένα μικρόβια έχουν εξειδικευμένες δομές ή ένζυμα που τους επιτρέπουν να τηρούν τη βλέννα ή την επιθηλιακή κυτταρική επιφάνεια. Αυτή η προσκόλληση τους επιτρέπει να αποικίζουν και να δημιουργούν σταθερούς πληθυσμούς μέσα στο έντερο.
Μικροβιακές αλληλεπιδράσεις:
Α) Ανταγωνισμός για θρεπτικά συστατικά:Τα μικρόβια ανταγωνίζονται για θρεπτικά συστατικά και χώρο μέσα στο έντερο. Τα βακτήρια με αποτελεσματική πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και αξιοποίηση μπορούν να ξεπεράσουν τους άλλους και να κυριαρχούν, ενώ οι λιγότερο έμπειροι αγωνίζονται να επιβιώσουν.
β) Συναρμολογικές και συμβιωτικές ενώσεις:Πολλά μικρόβια εντέρου συμμετέχουν σε συνεργατικές σχέσεις μεταξύ τους ή με τον οικοδεσπότη. Τα προβιοτικά βακτήρια μπορεί να παράγουν λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (SCFAs) που ωφελούν άλλες συνέπειες, ενώ αναστέλλοντας την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων.
γ) ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΛΥΜΜΑΤΟΣ:Τα μικρόβια επικοινωνούν μέσω χημικών σημάτων για να προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους και την έκφραση γονιδίων τους. Αυτό τους επιτρέπει να σχηματίζουν κοινότητες (βιοφίλμ) που διευκολύνουν την απόκτηση θρεπτικών ουσιών, την προστασία από τις ανοσοαποκρίσεις και την αντίσταση στα αντιβιοτικά.
Παράγοντες υποδοχής:
Α) Ανοσοποιητική ρύθμιση:Το ανοσοποιητικό σύστημα του εντέρου παρακολουθεί συνεχώς και διακρίνει μεταξύ ευεργετικών και επιβλαβών μικροοργανισμών. Μια ισορροπημένη ανοσοαπόκριση επιτρέπει σε ορισμένα μικρόβια να επιμένουν ενώ εξαλείφουν τα παθογόνα. Εάν η απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι ρυθμισμένη, μπορεί να επηρεάσει τον μικροβιακό αποικισμό και την ποικιλομορφία.
Β) Γενετική του ξενιστή:Οι παραλλαγές στην ανθρώπινη γενετική επηρεάζουν τη μικροβιακή σύνθεση του εντέρου. Ορισμένα γονίδια και γενετικοί πολυμορφισμοί μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση θρεπτικών ουσιών, τις ανοσολογικές αποκρίσεις και τη δομή του εντερικού περιβάλλοντος, επηρεάζοντας έμμεσα τα μικρόβια που ευδοκιμούν.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες:
Α) Διατροφή:Οι διατροφικές επιλογές επηρεάζουν σημαντικά τη σύνθεση του μικροβίου του εντέρου. Η κατανάλωση πρεβιοτικών (μη εύστοχες ίνες που τροφοδοτούν ειδικά ευεργετικά μικρόβια) και προβιοτικά (ζωντανοί μικροοργανισμοί με οφέλη για την υγεία) μπορούν να εμπλουτίσουν το έντερο με επιθυμητά βακτήρια.
β) Χρήση αντιβιοτικών:Τα αντιβιοτικά μπορούν να διαταράξουν την μικροβιακή ισορροπία του εντέρου εξαλείφοντας τόσο τα παθογόνα όσο και τα ευεργετικά βακτήρια, δημιουργώντας ευκαιρίες για τα ευκαιριακά μικρόβια να αποικίσουν.
Συνοπτικά, η επιβίωση των μικροβίων στο ανθρώπινο έντερο εξαρτάται από την ανθεκτικότητα τους στις γαστρεντερικές συνθήκες, τις αλληλεπιδράσεις και τον ανταγωνισμό τους στο διάφορο οικοσύστημα του εντέρου, τους ρυθμιστικούς μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος του ξενιστή, τους γενετικούς παράγοντες του ξενιστή και τις εξωτερικές επιρροές όπως η διατροφή και η χρήση αντιβιοτικών. Αυτοί οι περίπλοκοι παράγοντες συγκλίνουν για να προσδιορίσουν ποια μικρόβια αποικίζουν με επιτυχία και εγκαθίστανται μέσα στο έντερο.