Διατήρηση της βιοποικιλότητας μέσω βιώσιμων εταιρειών
Ο ανθρώπινος πληθυσμός αποκομίζει οφέλη από τη φύση, μέσω των υπηρεσιών οικοσυστήματος. Αυτές οι υπηρεσίες χωρίζονται σε (i) Υπηρεσίες παροχής (προϊόντα που λαμβάνονται από βιομάζα, όπως νερό, ξύλο, τρόφιμα κ.λπ.). (ii) Ρυθμιστικές υπηρεσίες (για παράδειγμα, δέσμευση άνθρακα και ρύθμιση του κλίματος). (iii) Πολιτιστικές υπηρεσίες (ψυχαγωγικές, πνευματικές και άλλες δραστηριότητες που αναπτύσσονται στη φύση ή σε προστατευόμενες περιοχές). και (iv) Υπηρεσίες υποστήριξης (σχηματισμός εδάφους, ανακύκλωση θρεπτικών ουσιών, πρωτογενής παραγωγή).
Ωστόσο, η μη βιώσιμη εκμετάλλευση των υπηρεσιών παροχής μπορεί να δημιουργήσει περιβαλλοντικά προβλήματα (υποβάθμιση του περιβάλλοντος). Σκεπτόμενος αυτό το θέμα, αναπτύξαμε ένα έργο για να αναλύσουμε εάν οι βιώσιμες εταιρείες, στην πραγματικότητα, αναπτύσσουν κάποιες δράσεις διατήρησης ως μορφή για να ελαχιστοποιήσουν (ή να μετριάσουν) τις δικές τους περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Έτσι, αξιολογήθηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν οι αρνητικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, καθώς και οι ελάχιστες ενέργειες που πρέπει να αναπτυχθούν για τον μετριασμό (ή την ελαχιστοποίηση) αυτών των επιπτώσεων που υπολογίζονται για κάθε εταιρεία. Στη συνέχεια, υπολογίστηκαν οι δράσεις διατήρησης της βιοποικιλότητας που πραγματοποιήθηκαν από κάθε εταιρεία. Στο τέλος, συγκρίθηκε εάν οι ενέργειες, ελάχιστα, μετριάστηκαν αυτές οι επιπτώσεις. Επίσης, υπολογίστηκε πόσα χρειάζεται, ωστόσο, κάθε εταιρεία για να μηδενίσει τον δικό της αντίκτυπο στη βιοποικιλότητα.
Το 2050, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα είναι περίπου 11 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι θα καταναλώνουν περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες, προωθώντας την παραγωγή ενέργειας, γεωργίας, βιομηχανίας. Επομένως, αυτό θα αυξήσει την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την αποψίλωση των δασών. Όλη αυτή η ανθρωποποίηση θα δημιουργήσει προβλήματα, καθώς τα δάση είναι πολύ σημαντικά για την παραγωγή νερού και τη ρύθμιση του κλίματος μας. Με τη μείωση των δασών, θα έχουμε όλο και πιο δύσκολο πρόβλημα να αποκτήσουμε καθαρό νερό.
Προφανώς, διαφορετικοί τύποι δασών, διαφορετικά ζώα και πολλά είδη, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, αποτελούν μέρος των οικοσυστημάτων. Όλη αυτή η διαφορετικότητα είναι ενσωματωμένη. Ωστόσο, εάν ελαχιστοποιήσουμε τη βιολογική ποικιλότητα των δασών ή των ζώων (ελαχιστοποιώντας τον αριθμό των ειδών και των πληθυσμών) στα οικοσυστήματα, θα δημιουργήσουμε αρνητικές επιπτώσεις στη φύση ή επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα.
Έτσι, η απώλεια βιοποικιλότητας συν η υπερθέρμανση του πλανήτη μειώνει την παραγωγικότητα των οικοσυστημάτων. Αυτό, επομένως, ελαχιστοποιεί την ανθεκτικότητα και την αντοχή των οικοσυστημάτων στις κλιματικές αντιξοότητες. Πολλές επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν ότι τα οικοσυστήματα που έχουν λιγότερη βιοποικιλότητα από άλλα οικοσυστήματα έχουν δυσκολία να αποκατασταθούν (αναγεννηθούν).
Για αυτόν, και για πολλούς άλλους λόγους, η βιοποικιλότητα και οι οικολογικές διεργασίες τους έχουν μεγάλη επιρροή στην παγκόσμια οικονομία. Ως εκ τούτου, η βιομηχανική παραγωγή και, επίσης, η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, θα πρέπει να αναπτυχθεί με βιώσιμες αρχές. Ορισμένες εταιρείες αποκαλύπτουν ότι συνειδητοποιούν και διατηρούν (και υποστηρίζουν) προγράμματα προστασίας του περιβάλλοντος. Επίσης, ορισμένες εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να συνεργαστούν για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Δημιουργία ευρετηρίου για πρακτικές βιώσιμης διαχείρισης
Για να αναλύσουμε εάν οι εταιρείες αναπτύσσουν πραγματικά ελάχιστες ενέργειες για τη βελτίωση του περιβάλλοντος, επιλέξαμε όλες τις εταιρείες που συμμετείχαν, μεταξύ 2005 και 2014, στο ISE (Δείκτης εταιρικής βιωσιμότητας – Indice de Sustentabilidade Empresarial στα Πορτογαλικά) από το B3 (Βραζιλία, Bolsa, Balcão – νέα ονομασία της BM&FBovespa – το Χρηματιστήριο της Βραζιλίας στο Σάο Πάολο).
Εάν αυτές οι εταιρείες έχουν συμμετάσχει από το 2005, διαδοχικά, μπορούν να αναγνωριστούν ως οι καλύτερες πρακτικές βιώσιμης διαχείρισης μεταξύ άλλων εισηγμένων εταιρειών που δεν εισήλθαν ή δεν διατηρούν τη συμμετοχή τους σε αυτόν τον δείκτη για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ο παρακάτω χάρτης της Βραζιλίας δείχνει την τοποθεσία των θυγατρικών που αναλύθηκαν, εκτός από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (για να μην συνωστιστεί η εικόνα). Με κόκκινο, η τοποθεσία κάθε θυγατρικής (όπου δημιουργεί αντίκτυπο) και, με πράσινο, αναπτύχθηκε η δράση για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Όλα τα περιβαλλοντικά δεδομένα συλλέχθηκαν από εκθέσεις βιωσιμότητας του 2014. Όλες οι αναφορές είναι σύμφωνα με την Παγκόσμια Πρωτοβουλία Αναφοράς – 4η γενιά.
Για την ανάπτυξη των υπολογισμών χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία πιστοποίησης LIFE (Lasting Initiative for Earth). Επίσης, αυτές οι μεθοδολογίες χρησιμοποιήθηκαν ως οδηγός για την ανάγνωση των σχεδόν 1.600 σελίδων βιώσιμων αναφορών που χρησιμοποιούνται σε αυτήν τη μελέτη για τη συλλογή περιβαλλοντικών δεδομένων.
Το αποτέλεσμα δείχνει ότι μόνο μία εταιρεία, από τον κλάδο χαρτιού και κυτταρίνης, ανέπτυξε επαρκείς βαθμολογίες που ελαχιστοποιούν όλες τις δικές της αρνητικές επιπτώσεις που υπολογίστηκαν σε αυτή τη μελέτη. Αυτή η εταιρεία, επίσης, ήταν υπεύθυνη να μετριάσει, μόνη της, σχεδόν το 30% των συνολικών αρνητικών επιπτώσεων που υπολογίστηκαν σε αυτή τη μελέτη. Όλες οι θυγατρικές τους ανέπτυξαν εντυπωσιακές δράσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, από έργα με περιβαλλοντική εκπαίδευση μέχρι τη δημιουργία προστατευόμενων περιοχών.
Από την άλλη, εξαιρουμένης της εταιρείας χαρτιού και κυτταρίνης των αποτελεσμάτων, είναι δυνατή η σύγκριση άλλων εταιρειών. Ενώ με αυτήν την εταιρεία χαρτιού και κυτταρίνης ο συνολικός μετριασμός που υπολογίστηκε σε αυτή τη μελέτη ήταν 38%, χωρίς αυτήν την εταιρεία ο μετριασμός έπεσε μόνο στο 9% (εννέα τοις εκατό!). Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ακόμη και αυτές οι εταιρείες που αναγνωρίζονται ως οι καλύτερες βιώσιμες πρακτικές στο χρηματιστήριο, μόνο μία εταιρεία ανέπτυξε επαρκείς πρακτικές για την ελαχιστοποίηση και τον μετριασμό των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα. Κατά συνέπεια, μόνο μία εταιρεία ανέπτυξε ενέργειες που σώζουν (ή διατηρούν) τις υπηρεσίες οικοσυστήματος που χρησιμοποιούν όλες οι εταιρείες και οι άνθρωποι, άμεσα ή έμμεσα.
Επομένως, εάν όλες οι εταιρείες αναπτύξουν περισσότερες δράσεις διατήρησης της βιοποικιλότητας ως μορφή συνεργασίας με την αποκατάσταση και την αναγέννηση της φύσης όπως προτείνεται σε αυτή τη μελέτη, θα είναι δυνατή η αποκατάσταση του φυσικού κόσμου, χωρίς να επενδύσουν πολλά χρήματα. Η εξοικονόμηση και η διατήρηση της φύσης είναι ένα ασήμαντο τίμημα για την παγκόσμια οικονομία.
Αυτή η μελέτη, «Μέτρηση και αναλύσεις των ενεργειών διατήρησης της βιοποικιλότητας των εταιρειών που είναι εισηγμένες στον δείκτη εταιρικής βιωσιμότητας του χρηματιστηρίου της Βραζιλίας», δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Journal of Cleaner Production, από τους Ricardo Reale και Teresa Cristina Magro, από το Εργαστήριο Φυσικών Προστατευόμενων Περιοχών (LANP) , Τμήμα Δασικών Επιστημών, Escola Superior de Agricultura “Luiz de Queiroz” (ESALQ), Universidade de São Paulo (USP) και Luiz César Ribas, από το Τμήμα Οικονομίας, Κοινωνιολογίας και Τεχνολογίας, Faculdade de Ciências Agronômicas (FCA), Universidade Estadual Paulista “Júlio de Mesquita Filho” (UNESP), Βραζιλία.
