Αυτός μπορεί να είναι ο πιο περίεργος συνδυασμός πλανητικών τροχιών που έχει βρεθεί ακόμα
Η διαδικασία εύρεσης χιλιάδων πλανητών γύρω από άλλα αστέρια έχει ανατραπεί ξανά και ξανά οι προσδοκίες. Ωστόσο, ακόμη και όταν περιμένουμε το απροσδόκητο, το πλανητικό σύστημα HD 3167 είναι ένα σοκ – με έναν πλανήτη να συμπεριφέρεται κανονικά, έναν δεύτερο να περιφέρεται σε ορθή γωνία, ενώ ένας τρίτος κάνει κάτι άλλο ξανά.
Όπως το καταλαβαίνουμε, οι πλανήτες σχηματίζονται με τροχιές περίπου ευθυγραμμισμένες με τον ισημερινό του μητρικού τους άστρου. Αυτό ισχύει σίγουρα για το Ηλιακό μας Σύστημα (ο υποβιβασμός του Πλούτωνα είχε το πλεονέκτημα της αφαίρεσης του ενός αποκαλούμενου πλανήτη που δεν υπάκουε στους κανόνες). Δεν γνωρίζουμε πάντα πού βρίσκονται οι ισημερινοί των αστεριών. Στις περιπτώσεις που μπορούμε να τα προσδιορίσουμε, η πλειοψηφία των αστρικών συστημάτων είναι παρόμοια, αλλά υπάρχουν περισσότερες εξαιρέσεις από ό,τι περίμενε κανείς.
Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι οι πλανήτες σε τροχιές που τους μεταφέρουν πάνω από τους πόλους του άστρου τους (ή ακόμα πιο άγνωστο, η αντίστροφη κατεύθυνση προς το γύρισμα του άστρου) διαταράχθηκαν από τη βαρύτητα κάποιου μεγαλύτερου αντικειμένου, είτε πρόκειται για γιγάντιο πλανήτη είτε για αστέρι.
Όλα αυτά κάνουν την περίπτωση του HD 3167, που αναφέρεται στο Astronomy and Astrophysics ιδιαίτερα αινιγματική. Αυτό το σύστημα έχει έναν πλανήτη σε μια συνηθισμένη τροχιά σε στενή ευθυγράμμιση με το επίπεδο του ισημερινού του άστρου και έναν άλλο του οποίου η τροχιά περνά σχεδόν πάνω από τους πόλους. Γνωρίζουμε λιγότερα για έναν πλανήτη σε ενδιάμεση απόσταση, αλλά πιστεύουμε ότι η τροχιά του είναι επίσης κοντά στην πολική.
Και τα τρία βρίσκονται πολύ κοντά στο άστρο τους, με τροχιές που διαρκούν μόλις 23 ώρες, 8,5 ημέρες και 29,8 ημέρες. Προκαλώντας σύγχυση, με σειρά προς τα έξω, τα ονόματά τους είναι HD 3167b, d και c. Το HD 3167s δεν διέρχεται από το πρόσωπο του αστεριού του όπως φαίνεται από τη Γη και επομένως ανακαλύφθηκε αργότερα, με λιγότερα γνωστά για αυτό.
Οι συγγραφείς εξηγούν αυτές τις παρατηρήσεις καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ένα ακόμη αόρατο αντικείμενο μετατόπισε τις τροχιές των δύο εξωτερικών κόσμων, πιο διεξοδικά στην περίπτωση του c παρά του d. Όσο πιο κοντά βρίσκεται ένας πλανήτης στο άστρο του, τόσο πιο στενά δεσμεύεται η τροχιά του, επομένως η τροχιά του HD 3167b προφανώς δεν άλλαξε πολύ.
Αν και η εξήγηση είναι απλή, η φυσική δεν είναι. Υπάρχει πιθανώς ένα πολύ στενό παράθυρο δυνάμεων αρκετά ισχυρό για να διαταράξει τους δύο εξωτερικούς κόσμους, αλλά μετά βίας να αλλάξει τον εσωτερικό. Επιπλέον, μόλις βρεθούν στις νέες τροχιές τους, οι τρεις πλανήτες θα εμπλέκονταν σε μια αργή βαρυτική διελκυστίνδα προσπαθώντας να ευθυγραμμίσουν τις τροχιές τους. Με τα c και d να έχουν μεγαλύτερη μάζα από το HD 3167b, η εμμονή του είναι απροσδόκητη.
Με την υπόθεση ότι η διασπαστική δύναμη στο σύστημα είναι ένας πλανήτης, ο καθηγητής Vincent Bourrier του l'Université de Genève και οι συν-συγγραφείς της εργασίας έχουν ξεκινήσει την αναζήτηση για αυτόν, ελπίζοντας ότι το μέγεθος και η τροχιά του θα απαντήσουν σε ορισμένες ερωτήσεις. Εναλλακτικά, το χάος μπορεί να προκλήθηκε από μια στενή συνάντηση με άλλο σύστημα, κάτι πολύ πιο δύσκολο να εντοπιστεί.
Οι ίδιοι οι πλανήτες του συστήματος HD3167 φαίνονται μάλλον συνηθισμένοι, ακόμα κι αν οι τροχιές τους είναι περίεργες. Το HD3167c και το d φαίνονται να είναι κάπως μικρότερα και ελαφρύτερα από τον Ποσειδώνα, ενώ το HD3167b είναι μια λεγόμενη «υπερ-Γη», με μάζα πέντε φορές μεγαλύτερη από το σπίτι μας. Παρόλο που ο HD3167 είναι ένας πορτοκαλί νάνος τόσο φωτεινός όσο ο Ήλιος, ο εσωτερικός του πλανήτης είναι αρκετά κοντά ώστε να είναι τρομερά ζεστός. Τα HD3167 c και d, ενώ είναι πιο δροσερά, θα ήταν επίσης πολύ ζεστά για ζωή, ακόμα κι αν ήταν βραχώδη.
