Μια αναδυόμενη κουλτούρα διαλόγου στην Ιαπωνία; Ενέργεια και Περιβαλλοντική Διακυβέρνηση μετά τη Φουκουσίμα και ο ρόλος του πολίτη

Μια πρόσφατη Ενεργειακή πολιτική άρθρο σε περιοδικό εξέτασε εάν θα μπορούσε να καλλιεργηθεί μια κουλτούρα διαλόγου στην Ιαπωνία μετά την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα στο πλαίσιο της ενεργειακής και περιβαλλοντικής διακυβέρνησης. Η Ιαπωνία παραδοσιακά περιγράφεται ως μια χώρα όπου το κράτος είναι ισχυρό και η κοινωνία αδύναμη.

Οι πολίτες ή τα άτομα με σώμα και μυαλό είναι μάλλον αόρατα και το γεγονός ότι μόνο το κράτος έχει τη δύναμη να ελέγχει τη σωματική βία — κοινωνική οντότητα — φαίνεται ευδιάκριτο. Έχει αλλάξει η Φουκουσίμα τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας, η οποία τείνει να στερείται κουλτούρας διαλόγου; Η παρούσα εργασία προσπάθησε να απαντήσει στο ερώτημα στον τομέα της ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής.

Ο μεγάλος σεισμός στην Ανατολική Ιαπωνία και το επακόλουθο ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό Fukushima Daiichi τον Μάρτιο του 2011 πυροδότησε νέες προσπάθειες για αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής στην Ιαπωνία. Η ιαπωνική κυβέρνηση διεξήγαγε μια συμμετοχική διαβούλευση για καινοτόμες ενεργειακές και περιβαλλοντικές στρατηγικές μετά τη Φουκουσίμα, συμπεριλαμβανομένης της συζήτησης πολιτών με βάση τυχαία δειγματοληψία, γνωστή ως διαβουλευτική δημοσκόπηση. Επιπλέον, ερευνητές και μια μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) διεξήγαγαν μια διαβουλευτική δημοσκόπηση στην πόλη Kawasaki στην ευρύτερη περιοχή του Τόκιο για να μεταφέρουν τις φωνές των πολιτών που προέρχονται από τη συζήτηση στην κυβέρνηση. Υπήρχαν επίσης και άλλες δραστηριότητες λαϊκής βάσης υπό την ηγεσία των πολιτών για να δοθεί η ευκαιρία σε πολίτες που είχαν διάφορες θέσεις να μάθουν και να μιλήσουν για ενεργειακά και περιβαλλοντικά ζητήματα στη Ναγκόγια και σε εθνικό επίπεδο.

Ωστόσο, η αποτελεσματική συζήτηση σχετικά με ευαίσθητα και με ένταση επιστήμης/τεχνολογίας θέματα πολιτικής, όπως η πυρηνική ενέργεια, απαιτεί επίσης έναν μετασχηματισμό της στάσης των πολιτών. Οι πολίτες πρέπει να επιθυμούν να μάθουν για τα διάφορα ζητήματα και το υπόβαθρο των ζητημάτων. Επιπλέον, αναμένεται επίσης να συζητήσουν αυτά τα θέματα μεταξύ τους, ακόμη και όταν οι θέσεις και τα συστήματα αξιών τους διαφέρουν.

Ωστόσο, οι Ιάπωνες λέγεται ότι είναι αδύναμοι σε μια τέτοια ανοιχτή επικοινωνία με το τεκμήριο αντικρουόμενων θέσεων και αξιών. Πράγματι, η έλλειψη κουλτούρας διαλόγου και ο αυτοπεριορισμός της θέσης που εμποδίζει τον ανοιχτό διάλογο στην Ιαπωνία έχει επικριθεί από πολλούς συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένων των ίδιων των Ιάπωνων, και προτείνεται από διεθνείς συγκριτικές κοινωνικές έρευνες.

Χρησιμοποιώντας μια διαδικτυακή κοινωνική έρευνα σε ένα νομό που φιλοξενεί πυρηνικό εργοστάσιο και είναι μεγάλος καταναλωτής ενέργειας, αυτή η εργασία διερευνά την προθυμία των πολιτών να γνωρίζουν τα ζητήματα που σχετίζονται με περίπλοκες ενεργειακές και περιβαλλοντικές πολιτικές, την προθυμία να μιλήσουν για τέτοια ζητήματα σε τυχαία δειγματοληψία συζήτηση σε εθνικό και νομαρχιακό επίπεδο και η σχέση μεταξύ αυτών των δύο επιπέδων προθυμίας.

Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες είχαν μέτρια ή ισχυρή προθυμία να μάθουν για 14 σχετικά θέματα, που κυμαίνονταν από τη διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων (85%) έως τον καθορισμό της μεταβατικής περιόδου πολιτικής (70%). Επιπλέον, περισσότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων έδειξαν μέτρια ή ισχυρή προθυμία να συμμετάσχουν σε τυχαία δειγματοληψία για την ενεργειακή και περιβαλλοντική πολιτική τόσο σε εθνικό όσο και σε νομαρχιακό επίπεδο. Η στατιστική ανάλυση δείχνει ότι όσο ισχυρότερη είναι η προθυμία να μάθουμε τα ζητήματα, τόσο ισχυρότερη είναι η βούληση να συμμετάσχουμε στη δημόσια συζήτηση για τα ζητήματα.

Επιπλέον, όταν η ιαπωνική κυβέρνηση παράγει και διαδίδει κατάλληλες πληροφορίες που αντικατοπτρίζουν τα αποτελέσματα του δημόσιου διαλόγου, οι πολίτες θα αυξάνουν την προθυμία τους να συμμετάσχουν σε συζητήσεις σε εθνικό επίπεδο, ιδιαίτερα για εκείνους που είναι πιο πρόθυμοι να πληρώσουν για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η μελέτη δείχνει την ετοιμότητα και την τάση των Ιάπωνων πολιτών να συμμετάσχουν στη συζήτηση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής.

Επιπλέον, οι γυναίκες που ερωτήθηκαν και εκείνες που διστάζουν περισσότερο να μιλήσουν για την πυρηνική ενέργεια είναι λιγότερο πρόθυμες να μιλήσουν τόσο σε εθνικό όσο και σε νομαρχιακό επίπεδο. Η ευαισθησία γύρω από την ανοιχτή συζήτηση των πυρηνικών θεμάτων είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί κατάλληλα για να πραγματοποιηθεί μια περιεκτική δημόσια συζήτηση. Ένα ασφαλές περιβάλλον με σαφείς κανόνες δέσμευσης για διάλογο, στο οποίο οι πολίτες μπορούν να μιλούν ειλικρινά και να ακούν προσεκτικά πρέπει να διασφαλιστεί στην Ιαπωνία μετά τη Φουκουσίμα.

Η διαβούλευση με τον πολίτη αποτελεί ευκαιρία για ενθάρρυνση της συμμετοχής σε διαδικασίες πολιτικής, ειδικά για όσους ενδιαφέρονται περισσότερο για περιβαλλοντικά ζητήματα και είναι πρόθυμοι να επωμιστούν πρόσθετο κόστος. Εκτός από αυτά τα άτομα με περιβαλλοντική συνείδηση, εκείνοι που είναι καλοί στην τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ), όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και εκείνοι που ασχολούνται με ενδιάμεσες κοινοτικές δραστηριότητες - είτε προσανατολισμένες σε κατοικημένες περιοχές είτε θεματικές - είναι πρωταρχικοί παράγοντες κοινωνία πιο ενδυναμωμένη και ενισχυμένη.

Αυτό συμβαίνει όταν εφαρμόζεται ένας νέος τρόπος συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία πολιτικής, δηλαδή ο διάλογος πολιτών βάσει τυχαίας δειγματοληψίας. Η νέα θεσμική ανάπτυξη θα βοηθούσε τους πολίτες να μεταμορφώσουν την ευαισθητοποίησή τους και να ασχοληθούν περισσότερο με τα κοινωνικά ζητήματα, ενώ οι ενεργοί πολίτες θα καλλιεργούσαν νέους θεσμούς. Έτσι, η ενδυνάμωση των ανθρώπων, η ενίσχυση της κοινωνίας και η αλλαγή του ρόλου της κυβέρνησης αναμένεται μέσω της πειραματικής προσέγγισης του διαλόγου με τους πολίτες. Η έρευνα δείχνει ότι μια κουλτούρα διαλόγου μπορεί να καλλιεργηθεί στη σύγχρονη Ιαπωνία.

Αυτά τα ευρήματα περιγράφονται στο άρθρο με τίτλο, Willingness to Know and Talk:Citizen Attitude toward Energy and Environmental Policy Delibration in Post-Fukushima Japan, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Energy Policy. Αυτή η εργασία διεξήχθη από τον Hidenori Nakamura από το Νομαρχιακό Πανεπιστήμιο Toyama.

Αναφορά

• Nakamura, Hidenori. 2018. Προθυμία για γνώση και συζήτηση:Στάση του Πολίτη απέναντι στη συζήτηση για την ενέργεια και την περιβαλλοντική πολιτική στην Ιαπωνία μετά τη Φουκουσίμα. Ενεργειακή Πολιτική 115. 12-22.