Ένας νέος αστραφτερός δεινόσαυρος «Ουράνιο Τόξο» μόλις ανακαλύφθηκε από έναν αγρότη στην Κίνα

Οι δεινόσαυροι είναι ένα θαύμα που μας γοητεύει συνεχώς. Είναι απομεινάρια ενός παρελθόντος που έχει χαθεί προ πολλού και ένα μέρος που δεν μπορούμε ποτέ να δούμε αληθινά με τα μάτια μας (εκτός αν καταλάβουμε το ταξίδι στο χρόνο). Οι άνθρωποι ανακαλύπτουν οστά δεινοσαύρων για εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες χρόνια, καθώς επεκτανόμασταν και χρησιμοποιούσαμε τη γη. Μπορεί να θεωρούνταν γίγαντες ή θεοί από τους αρχαίους προγόνους μας.

Σήμερα, τα γνωρίζουμε ως πλάσματα που περιπλανήθηκαν στη Γη πριν από εκατομμύρια χρόνια. Καθώς γίνονται περισσότερες ανακαλύψεις, ενημερώνουμε συνεχώς και αλλάζουμε τις γνώσεις μας για το τι είναι ένας δεινόσαυρος. Αν και μπορεί να μην έχουμε ποτέ μια πλήρη εικόνα των δεινοσαύρων, γνωρίζουμε πολλά γι' αυτούς. Έχουμε πολύ καλές ιδέες για το τι έφαγαν ορισμένοι από αυτούς, πώς συμπεριφέρθηκαν και πώς θα μπορούσαν να ήταν.

Λαμβάνουμε όλες αυτές τις πληροφορίες επειδή, μαζί με τα οστά, βρήκαμε αποτυπώματα, λέπια, αυγά, περιττώματα, ακόμη και φτερά. Δεδομένου ότι γνωρίζουμε μερικούς από τους απογόνους των δεινοσαύρων, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα σύγχρονα πλάσματα για να μας ενημερώσουν για τους δεινόσαυρους που έχουν χαθεί εδώ και καιρό. Ένας τέτοιος απόγονος των δεινοσαύρων είναι τα πουλιά.

Δεινόσαυροι και πουλιά

Όταν σκεφτόμαστε τα πουλιά, φανταζόμαστε φτερά και φτερά καθώς πετούν στον αέρα. Τα πουλιά έχουν ένα πολύ ξεχωριστό χαρακτηριστικό που τα ξεχωρίζει από τα άλλα ζώα. Έχουν κατακτήσει την ικανότητα πτήσης. Γεννούν αυγά και καλύπτονται με φτερά. Τα χρησιμοποιήσαμε για να κατανοήσουμε τη δύναμη της πτήσης και να αναπτύξουμε αεροπλάνα από αυτά. Αν και αυτά τα χαρακτηριστικά δεν είναι μοναδικά για τα πουλιά, είναι συγκεντρωμένα μεταξύ των πτηνών.

Αυτά τα χαρακτηριστικά μοιράζονται επίσης ορισμένα είδη δεινοσαύρων, ιδιαίτερα αυτά που ανήκουν στην υποκατηγορία Theropoda, η οποία περιλαμβάνει το T. rex. Τα θηρόποδα θεωρούνται οι πρόγονοι του σύγχρονου είδους πτηνών. Η σύνδεση μεταξύ πτηνών και δεινοσαύρων ξεκίνησε τον 19ο αιώνα με την ανακάλυψη του Archaeopteryx lithographicain  Στα γερμανικά. Η παρουσία φτερωτών φτερών στο απολίθωμα πιστεύεται ότι σχετίζεται με τα φτερά των πτηνών. Αυτό πυροδότησε το ενδιαφέρον υποβοηθήθηκε από άλλα ευρήματα απολιθωμάτων.

Μετά την ανακάλυψη στη Γερμανία, οι ερευνητές ανακάλυψαν πολλά απολιθώματα που έχουν φτερά και περιέχουν οστικές δομές που μοιάζουν με πτηνά. Μετά τη δεκαετία του 1990, πολλά απολιθώματα βρέθηκαν στην Κίνα που έδειχναν φτερά σε δεινόσαυρους που δεν είχαν φτερά. Αυτοί οι δεινόσαυροι θεωρήθηκαν ως ενδιάμεσο είδος μεταξύ δεινοσαύρων και πτηνών. Απολιθώματα αυγών από είδη του clade Maniraptora βρέθηκαν να είναι πολύ παρόμοια με τα αυγά των σύγχρονων πτηνών.

Τα φτερά και τα αυγά δεν ήταν τα μόνα ευρήματα που συνέδεαν τους δεινόσαυρους ως αρχαίους προγόνους των πτηνών. Έρευνα στα θερόποδα έδειξε ότι είχαν πολύπλοκους αερόσακους που ήταν παρόμοιοι με αυτούς των σύγχρονων πτηνών. Οι αξονικές τομογραφίες των δεινοσαύρων έδειξαν επίσης ότι οι καρδιές τους ήταν παρόμοιες με τις καρδιές των πουλιών και των κροκοδείλων, των άλλων απογόνων των δεινοσαύρων. Από την αναπαραγωγή έως τις κοινωνικές δομές, υπάρχουν νέα στοιχεία που βγαίνουν που δείχνουν τις ομοιότητες των δεινοσαύρων και των πτηνών ως περαιτέρω υποστήριξη αυτής της εξελικτικής διαδρομής.

Η εξέλιξη των δεινοσαύρων σε πτηνά δεν συνέβη αμέσως. Απαιτούσε πολλά βήματα και μεταβάσεις καθώς το γερμανικό απολίθωμα είχε φτερωτά φτερά, αλλά ήταν ως επί το πλείστον ένας τυπικός δεινόσαυρος. Όσα είδη είχαν φτερά δεν μπορούσαν να πετάξουν και χρησιμοποιούσαν το φτέρωμά τους για άλλα πράγματα. Η διαδικασία ήταν μια μακρά και περιστροφική διαδρομή που χρειαζόταν να δοκιμάσει κάθε μέρος αυτού που θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε το σύγχρονο πουλί. Μόλις συναρμολογήθηκαν επίσης, η εξέλιξη προς τα σύγχρονα πουλιά απογειώθηκε.

Ο δεινόσαυρος "Ουράνιο Τόξο"

Ένα νέο είδος δεινοσαύρου ανακαλύφθηκε στην Κίνα και ονομάστηκε Caihong juji, που σημαίνει «ουράνιο τόξο με τη μεγάλη κορυφή». Με βάση ένα εξαιρετικά διατηρημένο απολίθωμα του είδους, το οποίο περιλαμβάνει φτερά, οι ερευνητές πιστεύουν ότι το κεφάλι και η κορυφή του πρέπει να ήταν καλυμμένα με ιριδίζοντα φτερά που ήταν παρόμοια με τα φτερά του λαιμού των κολιμπρί.

Το απολίθωμα βρέθηκε από έναν αγρότη στην επαρχία Χεμπέι της Κίνας και αποκτήθηκε από το Παλαιοντολογικό Μουσείο της Λιαονίνγκ τον Φεβρουάριο του 2014. Η ανάλυσή τους έδειξε ότι υπήρχαν φτερά που χρησιμοποιήθηκαν για πτήση καθώς και εκείνα στο κεφάλι και την κορυφή. Βρήκαν ίχνη χρωστικών στα φτερά, που υποδήλωναν τον ιριδίζοντα χαρακτήρα τους.

Τα σύγχρονα πουλιά χρησιμοποιούν τα φτερά τους για να πετούν και να ζευγαρώνουν και άλλες κοινωνικές συμπεριφορές. Η παρουσία φτερών που πετούν και ιριδίζοντα φτερά έδειχναν ότι αυτό το είδος δεινοσαύρου το χρησιμοποιούσε για παρόμοιες καταστάσεις. Αυτή είναι μια πιθανή ένδειξη ότι οι δεινόσαυροι είχαν έγχρωμη όραση όπως τα πουλιά, ώστε να μπορούν να εκμεταλλευτούν το πολύχρωμο φτέρωμά τους.

Σύμφωνα με τον Xing Xu, τον συν-συγγραφέα της μελέτης, το είδος Caihong ζούσε σε δάση και πιθανότατα μετακινούνταν από δέντρο σε δέντρο χρησιμοποιώντας τα φτερά του. Δεν ήταν μεγάλος δεινόσαυρος, καθώς ήταν πιθανώς στο μέγεθος μιας πάπιας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ένα τέτοιο ιριδίζον φαινόταν ως απολίθωμα το 2012 ενός Microraptor που είχε ιριδίζοντα φτερά σε όλο του το σώμα. Αυτό το είδος ήταν επίσης νεότερο καθώς ήρθε 40 εκατομμύρια χρόνια μετά το είδος Caihong.

Εκτός από τη σημασία του να βλέπουμε τέτοιους ιριδισμούς, το είδος Caihong είναι σημαντικό επειδή προηγείται του είδους Archaeopteryx κατά 10 εκατομμύρια χρόνια. Αυτή η χρονική διαφορά κάνει το είδος Caihong το παλαιότερο γνωστό είδος που έχει προσαρμογές για πτήση.

Σύμφωνα με ειδικούς στα πτηνά, ενώ τα ευρήματα είναι ενδιαφέροντα και σημαντικά, δεν μπορούν να υποδείξουν επακριβώς τον σκοπό των φτερών ή ακόμη και την κατανομή τους μεταξύ των ειδών, επειδή δεν έχουμε αρκετά στοιχεία. Είναι πιθανό ότι τα φτερά χρησιμοποιήθηκαν για κάτι εντελώς διαφορετικό από τις κοινωνικές συμπεριφορές όπως το ζευγάρωμα ή ο αγώνας για κυριαρχία. Υπάρχουν ορισμένα είδη ζώων που χρησιμοποιούν το χρώμα τους για να κρυφτούν, να εξαπατήσουν ή ακόμα και να αποφύγουν τα άλλα.

Όπως συμβαίνει με κάθε νέο εύρημα, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε τη μελέτη και την αναζήτηση πρόσθετων απολιθωμάτων που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά, ώστε να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια πιο ακριβή εικόνα της ζωής ως δεινοσαύρου.