Τα φεγγάρια του Πλούτωνα αντηχούν στο χάος
Με το λεωφορείο New Horizons της NASA να χτυπά βασικά την πόρτα του Πλούτωνα, ο Mark Showalter και ο Douglas Hamilton παρουσιάζουν νέες θεωρίες για τα φεγγάρια του Πλούτωνα και κάνουν προβλέψεις για το τι θα παρατηρήσει το New Horizons. Προτείνουν πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις και έναν περίπλοκο «χορό» των φεγγαριών του Πλούτωνα – μια μινιατούρα εκδοχή του ηλιακού μας συστήματος.
Παρόλο που δεν θεωρείται πλέον πλανήτης, ο Πλούτωνας εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μέρη στο ηλιακό μας σύστημα. Η NASA εκτόξευσε τον ανιχνευτή New Horizons ειδικά για να το μελετήσει και τα φεγγάρια του το 2006. Τώρα, μετά από 9 χρόνια, αφού περάσαμε από το μεγαλύτερο μέρος του ηλιακού μας συστήματος, μετά από 189.916 km (118.008 μίλια), ο ανιχνευτής πλησιάζει στον προορισμό του. Χρειάστηκαν ήδη μερικές θεαματικές φωτογραφίες από κοντινή απόσταση του Πλούτωνα, τις οποίες οι αστρονόμοι ήδη αναλύουν, αλλά προετοιμάζεται για περισσότερα:για πρώτη φορά, η ανθρωπότητα θα μπορεί να μελετήσει απευθείας τις αλληλεπιδράσεις του Πλούτωνα με τα φεγγάρια του (δεν γνωρίζουμε καν με βεβαιότητα πώς πολλά φεγγάρια έχει ο Πλούτωνας).
Αλλά προτού συμβεί αυτό, οι επιστήμονες έχουν ήδη καταλήξει σε θεωρίες – οι Showalter και Hamilton υπολόγισαν τις τροχιές των τεσσάρων μικρότερων φεγγαριών και προκάλεσαν μερικές εκπλήξεις.
Ο Πλούτωνας έχει πέντε γνωστά φεγγάρια:τον Χάρωνα (το μεγαλύτερο, με διάμετρο λίγο πάνω από το μισό από αυτόν του Πλούτωνα), το Νιξ, την Ύδρα, τον Κέρβερο και τη Στύγα. Για αρχή, προτείνουν ότι ο Νιξ περιστρέφεται χαοτικά, κάτι που σπάνια μπορείς να πεις για ένα ουράνιο σώμα.
Επιπλέον, τα τέσσερα μικρά φεγγάρια του Πλούτωνα — Styx, Nix, Kerberos και Hydra — ακολουθούν σχεδόν κυκλικές, σχεδόν ισημερινές τροχιές γύρω από τον κεντρικό «δυαδικό πλανήτη» που περιλαμβάνει τον Πλούτωνα και το μεγάλο του φεγγάρι, τον Χάροντα. Αλλά γίνεται ακόμα καλύτερο:αν και με λιγότερη βεβαιότητα, πιστεύουν ότι οι Styx και Kerberos συμπεριφέρονται επίσης χαοτικά.
Φυσικά, η Ύδρα, το πιο μακρινό φεγγάρι του Πλούτωνα, δεν θα μπορούσε να λείπει από το πάρτι. Αν και όχι τόσο χαοτικό, φαίνεται επίσης να παρουσιάζει μια πτωτική κίνηση.
Αλλά υπάρχει κάποια λογική σε όλο αυτό το χάος. Η Styx, η Nix και η Hydra συνδέονται μεταξύ τους με μια αντήχηση τριών σωμάτων, επομένως οποιαδήποτε χαοτική κίνηση που επιδεικνύεται από έναν από αυτούς θα μεταδώσει το χάος περαιτέρω στους άλλους. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι μέσα σε αυτές τις αλληλεπιδράσεις βρίσκεται το κλειδί για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο διαμορφώθηκε το σύστημα του Πλούτωνα.
Κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα αναλύοντας εικόνες που τραβήχτηκαν μεταξύ 2002 και 2005, οι οποίες, φυσικά, δεν παρέχουν πουθενά την ανάλυση και τη σαφήνεια που μπορεί το New Horizons. Επομένως, τα καλά νέα είναι ότι δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε πολύ περισσότερο για να μπορέσουμε να έχουμε μια καλύτερη εικόνα του τι πραγματικά συμβαίνει στην άκρη του ηλιακού μας συστήματος.
Αναφορά περιοδικού: M. R. Showalter &D. P. Hamilton. Αντηχητικές αλληλεπιδράσεις και χαοτική περιστροφή των μικρών φεγγαριών του Πλούτωνα. Nature 522, 45–49 (04 Ιουνίου 2015) doi:10.1038/nature14469
