Το Ρεύμα του Κόλπου μπορεί να είναι πιο αδύναμο από ό,τι ήταν εδώ και 1600 χρόνια, θα μπορούσε να επιδεινώσει την κλιματική αλλαγή

Ένα σύστημα ρευμάτων που βρίσκεται στον Ατλαντικό Ωκεανό μπορεί να επιβραδύνεται και μπορεί τώρα να είναι στο πιο αδύναμο επίπεδο εδώ και περίπου 1600 χρόνια. Το σύστημα περιέχει το Atlantic Gulf Stream και διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, οδηγώντας τους επιστήμονες να προειδοποιήσουν ότι η διακοπή του Gulf Stream πρέπει να αποφευχθεί «πάση θυσία» εάν θέλουμε να αποφύγουμε την επιδείνωση της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής .

Μια μελέτη που έγινε από το University College του Λονδίνου και μια άλλη μελέτη του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole ανακάλυψε ότι η ποσότητα του νερού που κυκλοφορεί στον Ατλαντικό Ωκεανό μειώνεται από τα μέσα του 1800. Το σύστημα, που ονομάστηκε Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC), έχει υποβαθμιστεί κατά περίπου 15% από τη δεκαετία του 1950. Τα ρεύματα σε αυτό το σύστημα συνήθως φέρνουν το θερμότερο νερό που βρίσκεται στον νότιο Ατλαντικό προς τους πόλους, όπου το νερό στη συνέχεια ψύχεται. Αφού κρυώσει το νερό, βυθίζεται και μεταφέρεται προς τα νότια, πίσω προς το μέρος όπου ξεκίνησε. Ο σταθερός κύκλος είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για τον έλεγχο του κλίματος στο βόρειο ημισφαίριο.

Η επιβράδυνση του AMOC

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η επιβράδυνση του AMOC οφείλεται από μόνη της στην κλιματική αλλαγή. Πιθανότατα οφείλεται στο λιώσιμο των πάγων στη Γροιλανδία σε συνδυασμό με έναν γενικά θερμαινόμενο ωκεανό, με αποτέλεσμα το θαλασσινό νερό στο σύστημα να γίνει πιο πλεούμενο και λιγότερο πυκνό. Οι επιστήμονες ανησυχούν για την τάση επειδή θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα πιο σκληρό κλίμα στο βόρειο ημισφαίριο.

Προηγούμενες διαταραχές της κυκλοφορίας του Ατλαντικού έχουν προκαλέσει καταστροφικές αλλαγές στο παγκόσμιο κλίμα. Η Ευρώπη έχει πληγεί ιδιαίτερα σκληρά από αυτές τις αναταραχές στο παρελθόν, με ισχυρούς παγετούς χειμώνες να πέφτουν στην ήπειρο. Μια άλλη διακοπή του συστήματος μπορεί να αυξήσει τη σοβαρότητα της ζημίας που προκαλείται από την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, προκαλώντας άνοδο της στάθμης της θάλασσας στην ανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών, ξηρασία στην περιοχή Σαχέλ της Αφρικής και μεγαλύτερες, ισχυρότερες καταιγίδες σε περιοχές σε όλο τον κόσμο. /P>

Η επιβράδυνση κατά 15% της AMOC από το 1950 αντιπροσωπεύει μια τεράστια αλλαγή στα ρεύματα του Ατλαντικού. Η επιβράδυνση είναι περίπου ισοδύναμη με το να σταματήσουν όλοι οι ποταμοί του κόσμου τρεις φορές. Η τεράστια κλίμακα της επιβράδυνσης είναι αρκετά ανησυχητική, αλλά οι επιστήμονες ανησυχούν επίσης επειδή είναι δύσκολο να προβλεφθούν πιθανά σημεία καμπής στο μέλλον.

Ένα σημείο αιχμής;

Ο Stefan Rahmstorf, από το Ινστιτούτο Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων στη Γερμανία, λέει ότι οι αλλαγές στο AMOC έχουν οδηγήσει σε μερικά από τα πιο απότομα και ισχυρά γεγονότα στην καταγεγραμμένη ιστορία του κλίματος του πλανήτη. Για παράδειγμα, η τελευταία Εποχή των Παγετώνων είδε τις χειμερινές θερμοκρασίες να μετατοπίζονται κατά περίπου 10 βαθμούς Κελσίου (50 βαθμούς Φαρενάιτ). Ο Rahmstorf είναι ένας διακεκριμένος ωκεανογράφος και πρωτοστάτησε σε ορισμένες από τις πρόσφατα δημοσιευμένες έρευνες. Ο Rahmstorf εφιστά την προσοχή στην αστάθεια και την απρόβλεπτη λειτουργία του AMOC, λέγοντας ότι το σύστημα είναι κατά κάποιο τρόπο «εξαιρετικά μη γραμμικό» και ότι ταλαιπωρώντας το μπορεί να προκαλέσεις κάποιες δυσάρεστες εκπλήξεις.

Λέει ο Rahmstorf:

Εάν το AMOC καταρρεύσει, θα σήμαινε ότι η δυτική Ευρώπη θα λάμβανε σημαντικά λιγότερη θερμότητα, προκαλώντας δυνητικά καταστροφικά βαρείς χειμώνες στην περιοχή. Η αποδυνάμωση του AMOC έχει επίσης συσχετιστεί με την κατάρρευση των οικοσυστημάτων βαθιά στον ωκεανό. Ωστόσο, αν και η δυτική Ευρώπη μπορεί να παγώσει κατά τη διάρκεια του χειμώνα, θα μπορούσε επίσης να βιώσει πολύ θερμότερα και πιο επικίνδυνα καλοκαίρια. Η ψύξη της γης κοντά στον βόρειο Ατλαντικό δεν θα συνέβαινε αμέσως, θα χρειαζόταν χρόνος για να κρυώσουν τα βόρεια ύδατα στο σημείο που θα επηρεαστεί η γη. Ωστόσο, η ψύξη θα προκαλούσε τη μετατόπιση των ατμοσφαιρικών ρευμάτων με τρόπο που ο θερμός αέρας θα εισχωρούσε στην Ευρώπη από τα νότια γεωγραφικά πλάτη. Οι δύο μελέτες διέφεραν ελαφρώς στις μεθοδολογίες τους και στα συμπεράσματά τους.

The Two Studies On The AMOC

Η πρώτη μελέτη εξέτασε ένα μοτίβο μεταβαλλόμενης θερμοκρασίας στον ωκεανό. Αυτές οι μετατοπίσεις ταιριάζουν με τις αναμενόμενες αλλαγές σε μια κατάσταση όπου το AMOC εξασθενεί, τα ενδεικτικά σημάδια ψύχονται νότια της Γροιλανδίας και ξαφνική θέρμανση στα ανοιχτά της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ. Οι παράξενες περιοχές υψηλού κρύου και υψηλής ζέστης που υπάρχουν ακριβώς η μία δίπλα στην άλλη ευθυγραμμίζονται στενά με αυτά που έχουν προβλέψει τα κλιματικά μοντέλα υψηλής ανάλυσης. Η πρώτη μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αποδυνάμωση του AMOC πιθανότατα οφείλεται στην καύση ορυκτών καυσίμων και στις συνοδευτικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Η δεύτερη μελέτη εξέτασε δείγματα ιζημάτων που συλλέχθηκαν από τα βάθη του ωκεανού και τα χρησιμοποίησε για να συμπεράνει την ισχύ του AMOC τον τελευταίο ενάμιση αιώνα. Αυτό είναι δυνατό επειδή τα ισχυρότερα ρεύματα μεταφέρουν παχύτερους κόκκους άμμου και δημιουργούν παχύτερες αποθέσεις ιζήματος. Αυτή η μέθοδος υπονοούσε ότι η σημερινή αποδυνάμωση ξεκίνησε περίπου πριν από 160 χρόνια. Η δεύτερη μελέτη υποδηλώνει επίσης ότι η επιβράδυνση πιθανότατα ξεκίνησε λόγω φυσικών διεργασιών, αλλά ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα μπορεί να έχει επιταχύνει τη διαδικασία.

Όσον αφορά το τι πρέπει να γίνει με τα διαφορετικά αποτελέσματα των μελετών, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ενώ οι μελέτες έχουν τους περιορισμούς τους, τα αποτελέσματα των μελετών πρέπει να μας απασχολούν. Ο Rahmstorf υποστηρίζει ότι δεδομένων των περιορισμών και των δυσκολιών στη λήψη μετρήσεων, το γεγονός ότι οι δύο μελέτες βρήκαν παρόμοια αποτελέσματα δείχνει την ακρίβειά τους.

Ο Rahmstorf είπε επίσης ότι ενώ αναγνωρίζει πόσο δύσκολο είναι να μοντελοποιηθεί με ακρίβεια το AMOC με τεχνικές μοντελοποίησης υπολογιστή, πιστεύει συνολικά ότι η επιβράδυνση συμβαίνει.

«Νομίζω ότι συμβαίνει. Και νομίζω ότι είναι άσχημα νέα», είπε ο Rahmstorf.

Ο Jon Robson του University of Reading, συν-συγγραφέας της πρώτης μελέτης, λέει ότι θα πρέπει να διεξαχθεί περισσότερη έρευνα για να καταλάβουμε γιατί τα τρέχοντα μοντέλα υποτιμούν τις μειώσεις AMOC που διαπίστωσε η μελέτη. Ο Robson λέει ότι η κυκλοφορία του Βόρειου Ατλαντικού είναι «πολύ πιο μεταβλητή από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως». Ο David Thornalley, συν-συγγραφέας του Robson, υποστηρίζει ότι η αποδυνάμωση του AMOC δεν είναι κάτι που θέλουμε να διακινδυνεύσουμε, ακόμα κι αν τα τρέχοντα μοντέλα μας δεν προβλέπουν διακοπή λειτουργίας.

«Το πρόβλημα είναι πόσο σίγουροι είμαστε ότι δεν πρόκειται να συμβεί; Είναι ένα από αυτά τα σημεία ανατροπής που έχει σχετικά χαμηλή πιθανότητα, αλλά υψηλό αντίκτυπο», λέει ο Thornalley.

Τελικά, θα πρέπει να γίνει περισσότερη έρευνα για το AMOC για να επιβεβαιωθεί εάν πράγματι εξασθενεί. Εν τω μεταξύ, ο Rahmstorf υποστηρίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να προσπαθούμε να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, λέγοντας ότι εάν καταφέρουμε να διατηρήσουμε την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με τις αρχές της συμφωνίας του Παρισιού, τότε πιστεύει ότι έχουμε μια μικρός κίνδυνος να περάσετε το σημείο καμπής AMOC.