Η παρατήρηση του Εξωγήινου Αρμαγεδδώνα θα μπορούσε να είναι το πρώτο μας σημάδι προηγμένων πολιτισμών στο διάστημα.
Εμείς οι άνθρωποι έχουμε πολλούς λόγους να είμαστε περήφανοι. Σε σύντομο χρονικό διάστημα μερικών εκατομμυρίων ετών, αποκτήσαμε αυτογνωσία και έξυπνοι, μαθαίνοντας να χειριζόμαστε τον κόσμο μας με τρόπους που έχουν ενισχύσει σημαντικά την επιβίωσή μας. Τα τελευταία 100.000 χρόνια έχουν δει την εξέλιξη των ανατομικά σύγχρονων ανθρώπων, οι οποίοι μετανάστευσαν από την αφρικανική γενέτειρά μας για να αποικίσουν και να κατοικήσουν ουσιαστικά σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. Χρησιμοποιώντας εξελιγμένους εγκεφάλους μάθαμε για τον κόσμο, αποκρυπτογραφώντας μοτίβα στη φύση, σχεδιάσαμε και κατασκευάσαμε εργαλεία και διαμορφώσαμε κοινωνίες και πολιτισμούς.
Δυστυχώς, υπήρξαν επίσης πολλά σχετικά με την επιτυχία μας που είναι λιγότερο αξιέπαινα. Ταυτόχρονα που κατασκευάζαμε έξυπνες συσκευές για καλύτερη τροφή, ρούχα, στέγη και μετακίνηση από το σημείο Α στο σημείο Β, ασχολούμαστε επίσης με την κατασκευή ολοένα και πιο αποτελεσματικών όπλων για να καταστρέφουμε ο ένας τον άλλον. Καθώς η τεχνολογική μας πρόοδος φαίνεται να ξεπερνά την κοινωνική μας ηθική και ωριμότητα, έχουμε τώρα τη δυνατότητα να εξολοθρεύσουμε εντελώς ολόκληρο το είδος μας. Στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι δυνατό να σβήσει όλη η ζωή στον πλανήτη γη, είτε μέσω φρικτού ατυχήματος είτε μέσω σκόπιμης καταστροφής.
Ενώ καθόμαστε σε αυτό το παγκόσμιο κέικ αυτοκαταστροφής, ίσως μερικές φορές σε λίγο μεγαλύτερο κίνδυνο και μερικές φορές σε λίγο λιγότερο, συχνά αναρωτιόμαστε αν είμαστε μόνοι στο σύμπαν. Όχι μόνο είμαστε το μόνο παράδειγμα ευφυούς ζωής που γνωρίζουμε στο σύμπαν, αλλά ο μικρός μας πλανήτης φιλοξενεί το μοναδικό παράδειγμα ζωής που γνωρίζουμε οπουδήποτε. Όλα τα στοιχεία φαίνεται να δείχνουν ότι υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός πλανητικών συστημάτων και πιθανών κατοικήσιμων κόσμων στο σύμπαν. Έχουμε εντοπίσει πάνω από 2000 εξωπλανήτες, μέχρι στιγμής, με τον πρώτο να ανακαλύφθηκε μόλις το 1992, και με τις προηγμένες τεχνικές οι αριθμοί έχουν εκτοξευθεί στα ύψη τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, δεν υπάρχει ακόμη σημάδι εξωγήινης ζωής, και ακόμη και με το SETI (Αναζήτηση για Εξωγήινη Νοημοσύνη) να ακούει για εξωγήινες ραδιοφωνικές εκπομπές από το 1960, δεν έχουμε εντοπίσει κανένα επιβεβαιωμένο σημάδι ευφυών εξωγήινων.
Στο τεύχος της 23ης Οκτωβρίου 2015 του The International Journal of Astrobiology, οι συγγραφείς Adam Stevens, Duncan Fogan και Jack O'Malley James, αναφέρουν μια ενδιαφέρουσα υπόθεση ότι μπορεί σύντομα να έχουμε την απαραίτητη τεχνολογία για να ανιχνεύσουμε εξωγήινους πολιτισμούς στην πράξη του εαυτού μας. καταστροφή. Στην πραγματικότητα, ο εξωγήινος Αρμαγεδδώνας μπορεί να μας προσφέρει την πιο πιθανή ευκαιρία να ανιχνεύσουμε την παρουσία ευφυούς εξωγήινης ζωής – ακόμα κι αν είμαστε μάρτυρες μόνο των τελευταίων στιγμών τους. Οι συγγραφείς συνοψίζουν μερικούς από τους πιθανούς τρόπους με τους οποίους ένας ευφυής πολιτισμός θα μπορούσε να πάει φρικτά στραβά, και πώς τα στοιχεία για αυτά τα τραγικά γεγονότα θα μπορούσαν ενδεχομένως να ανιχνευθούν από τα όργανά μας εδώ στη γη.
Το πρώτο σημαντικό σενάριο θα ήταν αυτό του παγκόσμιου πυρηνικού πολέμου. Υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά ενός κόσμου που έχει εκμηδενιστεί από μια έντονη ανταλλαγή πυρηνικών όπλων που μπορεί να είναι ανιχνεύσιμα από το μακρινό μας πλεονέκτημα. Η έκρηξη των συσκευών θα εκπέμψει ακτινοβολία γάμμα υψηλής ενέργειας που θα διαρκούσε για σύντομο χρονικό διάστημα – της τάξης των χιλιοστών του δευτερολέπτου. Ακόμη και με δεδομένη την υψηλή ενέργεια που εμπλέκεται στην έκρηξη ενός παγκόσμιου οπλοστασίου πυρηνικών συσκευών, δεν είναι πολύ πιθανό να μπορέσουμε να ανιχνεύσουμε την παραγωγή ενέργειας από τόσα έτη φωτός μακριά. Οι φυσικές εκρήξεις ακτίνων γάμμα (GRBs) είναι μερικά από τα πιο έντονα γεγονότα που παράγουν ενέργεια στο σύμπαν και μπορούν να παρατηρηθούν στις άκρες του ορατού σύμπαντος, αλλά είναι επίσης περίπου 10 δισεκατομμύρια δισεκατομμύρια δισεκατομμύρια φορές πιο ενεργειακά από την προβλεπόμενη απελευθέρωση ενέργειας όλων των πυρηνικών όπλων στη γη μαζί.
Η έντονη ακτινοβολία από τον παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο, ωστόσο, θα ιονίσει την ατμόσφαιρα του πλανήτη, με αποτέλεσμα μια «λάμψη αέρα» λόγω της εκπομπής φωτός από ενεργοποιημένο άζωτο και οξυγόνο. Η ατμόσφαιρα θα είχε μια υπέροχη πράσινη λάμψη στο ορατό φάσμα, προβλέπεται να διαρκέσει αρκετά χρόνια και θα μπορούσε να παρατηρηθεί ως αύξηση της έντασης φωτός στο αναμενόμενο μήκος κύματος. Θα υπάρξει επίσης εξάντληση του στρώματος του όζοντος του πλανήτη καθώς παράγονται αντιδραστικές χημικές ουσίες από τις εκρήξεις. Αυτό επίσης, μπορεί να παρατηρηθεί ως αλλαγή στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Ο πυρηνικός πόλεμος θα δημιουργούσε επίσης μεγάλη ποσότητα σκόνης και μικρά σωματίδια που εισέρχονται στον αέρα, αλλοιώνοντας τη διαφάνεια της ατμόσφαιρας. Ένας συνδυασμός έκρηξης ακτίνων γάμμα, λάμψης αέρα, πτώσης της συγκέντρωσης του όζοντος και απώλειας διαφάνειας της ατμόσφαιρας θα ήταν καλή απόδειξη για αυτήν την καταστροφή που προκλήθηκε από εξωγήινους. Οποιοδήποτε συμβάν από μόνο του μπορεί να μην είναι αρκετή απόδειξη για να είμαστε σίγουροι για ένα τεχνητό γεγονός. Για παράδειγμα, μια αλλαγή στην ατμόσφαιρα από διαφανή σε αδιαφανή θα μπορούσε επίσης να προκληθεί από φυσικά γεγονότα όπως μια μεγάλη πρόσκρουση αστεροειδούς.
Δεύτερος στη λίστα για μια αυτοπροκαλούμενη καταστροφή που θα σταματήσει τον πολιτισμό θα ήταν η χρήση ισχυρών βιολογικών όπλων. Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί, όπως οι ιοί και τα βακτήρια, θα ήταν δυνητικά πολύ πιο θανατηφόροι από οποιαδήποτε φυσική επιδημία. Εάν ο μολυσματικός παράγοντας είχε σχεδιαστεί για να επιτίθεται σε όλα τα ζώα και τα φυτά, ολόκληρη η βιόσφαιρα θα τεθεί σε κίνδυνο. Πώς θα ανιχνευόταν μια τέτοια φρίκη από εμάς; Λοιπόν, ένας γρήγορος θάνατος της πολυκύτταρης ζωής του πλανήτη θα είχε ως αποτέλεσμα μια τεράστια ποσότητα οργανικού υλικού για κατανάλωση από τα βακτήρια. Το αποτέλεσμα αυτής της τεράστιας αποσύνθεσης θα ήταν η απελευθέρωση ορισμένων χημικών ουσιών όπως το μεθάνιο και το αιθάνιο, που θα μπορούσαν να παρατηρηθούν με φασματοσκοπική ανάλυση της ατμόσφαιρας.
Το επόμενο θανατηφόρο σενάριο είναι το λεγόμενο συμβάν «γκρίζου γκου». Αυτό περιλαμβάνει τη μηχανική αυτοαναπαραγόμενων νανομηχανών – μικροσκοπικών μηχανών που χρησιμοποιούν κάποιο δομικό υλικό ως υπόστρωμα και το μετατρέπουν σε πιο μικροσκοπικές νανομηχανές. Οι συντάκτες της εργασίας επισημαίνουν ότι αυτό θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα είτε των «καλών ρομπότ» ή των «κακών ρομπότ». Στην περίπτωση του goodbot, οι αυτοαναπαραγόμενες νανομηχανές δεν προορίζονταν ποτέ για καταστροφή, αλλά λόγω κακών ελέγχων του συστήματος, ξεφεύγουν από τον έλεγχο και οδηγούν σε παγκόσμια καταστροφή. Τα Badbots, από την άλλη πλευρά, σχεδιάστηκαν για να προκαλούν πλήρη και ολοκληρωτική καταστροφή – η απόλυτη μηχανή της καταστροφής! Αυτοί οι αντιγραφείς θα έπαιρναν όλο το υλικό που περιέχει άνθρακα στην επιφάνεια του πλανήτη, (δηλαδή τους ζωντανούς οργανισμούς) και θα τους μετατρέψουν σε μια αυξανόμενη μάζα περισσότερων αντιγραφέων που κάνουν το ίδιο. Ο K. Eric Drexler – ο οποίος επινόησε τον όρο νανοτεχνολογία- επεσήμανε στους «Μηχανές της Δημιουργίας» του: “Οι αντιγραφείς μπορεί να είναι πιο ισχυροί από τα πυρηνικά όπλα:για να καταστραφεί η Γη με βόμβες θα απαιτούσε μάζες εξωτικού υλικού και σπάνια ισότοπα, αλλά για να καταστρέψεις όλη τη ζωή με αντιγραφείς θα χρειαζόταν μόνο μια μόνο κηλίδα από συνηθισμένα στοιχεία .”
Μπορεί να χρειαστούν λίγες εβδομάδες για να μετατραπεί η ζωντανή βιομάζα του κόσμου σε μια άψυχη έρημο μικροσκοπικών αντιγραφέων - γκρίζο γκου! Αρκετά τρομακτικό!! Από τη γη θα μπορούσαμε να το εντοπίσουμε ως μια μεγάλη αύξηση της ατμοσφαιρικής σκόνης (οι μάζες των νανομηχανών). Οι νανομηχανές θα σχημάτιζαν γιγάντιους αμμόλοφους (bot dunes σε αυτή την περίπτωση) και θα άλλαζαν τη φαινομενική φωτεινότητα του πλανήτη καθώς τον παρατηρούμε. Θα υπήρχαν οπτικά εφέ σκιάς, καθώς ο πλανήτης περιστρέφεται γύρω από το αστέρι του λόγω της μεταβαλλόμενης γωνίας που το φως χτυπά τους κόκκους των νανομηχανών στους αμμόλοφους bot. Αυτό είναι παρόμοιο με το φαινόμενο που βλέπουμε καθώς το φως περνά μέσα από τα μικρά σωματίδια στους δακτυλίους του Κρόνου σε διαφορετικές γωνίες. Σε μια περίοδο χιλιάδων ετών, οι νανομηχανές θα ανακυκλώνονταν στο εσωτερικό του πλανήτη, καθώς οι κανονικές γεωλογικές διεργασίες του πλανήτη συνεχίζουν να λειτουργούν.
Μια άλλη αποκαλυπτική πιθανότητα θα ήταν η σκόπιμη ρύπανση του άστρου του πλανήτη. Για να απορρίψει επιβλαβή ραδιενεργά απόβλητα, ένας πολιτισμός μπορεί να εκτοξεύσει τέτοια υλικά στο μητρικό του αστέρι. Η ανίχνευση ασυνήθιστων ραδιενεργών στοιχείων στην ατμόσφαιρα του αστεριού θα ήταν απόδειξη αυτής της αφύσικης διαδικασίας. Ο Carl Sagan, ονόμασε αυτό το «αλάτισμα» το αστέρι. Θα ξέραμε ότι αυτή ήταν μια τεχνητή διαδικασία από το γεγονός ότι τα στοιχεία που υπάρχουν θα παράγονταν μόνο σε τόσο υψηλές ποσότητες από πυρηνικές διεργασίες που δεν συμβαίνουν φυσικά. Τα μοντέλα έχουν δείξει ότι αν αυτό γινόταν στα άκρα, θα επηρέαζε την εσωτερική ισορροπία δυνάμεων του άστρου και θα προκαλούσε αύξηση του μεγέθους του, ενώ θα έπεφτε η θερμοκρασία της επιφάνειας. Αυτή η αλλαγή στα χαρακτηριστικά του άστρου θα μπορούσε να αλλάξει τη θέση της κατοικήσιμης ζώνης γύρω από το αστέρι, καθιστώντας τη ζωή δύσκολη ή αδύνατη στον εξωγήινο πλανήτη που έκανε το αλάτισμα. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι, «η σύνταξη ενός δείγματος αστεριών που είναι φωτεινά, δροσερά και ελαφρώς μεγαλύτερα από το αναμενόμενο ως αρχικό βήμα για την αναζήτηση αυτού του συγκεκριμένου καναλιού θανάτου».
Η εύρεση στοιχείων για ευφυή ζωή στο σύμπαν θα άλλαζε ριζικά την άποψή μας για τον εαυτό μας και τη θέση μας στο σύμπαν. Εάν οι εξωγήινοι έχουν παρόμοια ψυχολογία με εμάς τους ίδιους (για να είμαστε σίγουροι), θα μπορούσαν να είναι επιρρεπείς σε δυνητικά θανατηφόρα ελαττώματα που θα μπορούσαν να κλιμακωθούν σε ολοκληρωτική καταστροφή. Ο χαμός τους από τα χέρια τους (ή ισοδύναμες δομές σώματος) μπορεί επίσης να είναι το σήμα που μας πληροφορεί ότι ήταν ποτέ εκεί. Η εύρεση ενός ή περισσότερων πολιτισμών που αυτοκαταστράφηκαν μπορεί επίσης να μας δώσει έναν τρόπο να προβλέψουμε τη μακροπρόθεσμη υγεία της ανθρώπινης φυλής. Φτάνουν οι πολιτισμοί σε ένα σημείο όπου η τεχνολογική τους δύναμη είναι πολύ μεγάλη για τη σοφία τους; Θα μπορούσε μια μέρα ο Homo sapiens να καταλήξει ως ένα σήμα προς τα αστέρια ότι ήμασταν εδώ για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, ένα ευφυές είδος, αλλά απλώς όχι αρκετά έξυπνο ώστε να λύσει το πρόβλημα της ειρηνικής επιβίωσης μεταξύ τους;
Αναφορά περιοδικού:
"Παρατηρητικές υπογραφές αυτοκαταστροφικών πολιτισμών." 23 Οκτωβρίου 2015, The International Journal of Astrobiology. Adam Stevens, Duncan Forgan και Jack O'Malley James.
